वैज्ञानिकही थक्क! जगभरात पहिल्यांदाच आढळला 'G निगेटिव्ह' रक्तगट.
वैज्ञानिकही थक्क! जगभरात पहिल्यांदाच आढळला 'G निगेटिव्ह' रक्तगट
🌍 जगभरात रक्तगटांच्या शास्त्रात एक थक्क करणारा शोध
रक्तगट ही एक अत्यंत महत्वाची जैविक ओळख असते. आजवर आपल्याला A, B, AB आणि O हे प्रमुख रक्तगट माहिती आहेत. तसेच Rh (Rhesus) प्रणालीतील पॉझिटिव्ह आणि निगेटिव्ह घटक आपण ऐकले आहेत. मात्र अलीकडेच शास्त्रज्ञांना एक आश्चर्यकारक शोध लागला – ‘G निगेटिव्ह’ (G Negative) हा अत्यंत दुर्मीळ रक्तगट जगात पहिल्यांदाच आढळून आला आहे.
🧬 G निगेटिव्ह म्हणजे काय?
'G निगेटिव्ह' हा रक्तगट अत्यंत दुर्मीळ आहे. तो Rh प्रणालीसारखा एक अ‍ॅन्टीजेन आधारित प्रकार आहे. सामान्यतः प्रत्येक व्यक्तीच्या लाल रक्तपेशींवर विशिष्ट प्रकारचे अ‍ॅन्टीजेन असतात. हे अ‍ॅन्टीजेन ए, बी, एबी किंवा ओ व Rh-D प्रकारात विभागले जातात. मात्र G अ‍ॅन्टीजेन हे त्याहून वेगळे आहे.
G निगेटिव्ह म्हणजे:
ज्यांच्या रक्तात ना D अ‍ॅन्टीजेन असतो ना G अ‍ॅन्टीजेन, अशा व्यक्तींना 'G निगेटिव्ह' म्हणतात. ही अवस्था इतकी दुर्मीळ आहे की जगभरात केवळ काहीच व्यक्तींमध्ये ती आढळून आली आहे.
🔍 कसा लागला शोध?
हा शोध अमेरिकेतील एका रुग्णाच्या तपासणीदरम्यान लागला. त्या रुग्णाला नियमित रक्तदात्यांकडून रक्त मिळाले तरी त्याच्या शरीरात तीव्र अ‍ॅलर्जी निर्माण होत होती. वैद्यकीय तपासणीदरम्यान लक्षात आले की, रुग्णाच्या शरीरात anti-G अ‍ॅन्टीबॉडीज आहेत आणि त्यामुळे तो सर्वसामान्य Rh निगेटिव्ह रक्तालाही नकार देतो. या तपासणीतूनच ‘G निगेटिव्ह’ रक्तगटाचा शोध लागला.
🧪 वैज्ञानिक दृष्टिकोन
या रक्तगटाचा अभ्यास करताना वैज्ञानिकांनी असे लक्षात आणले की:
-
G अ‍ॅन्टीजेन सामान्यतः RhD किंवा RhC अ‍ॅन्टीजेन असलेल्या रक्तात आढळतो.
-
परंतु काही लोकांमध्ये हे G अ‍ॅन्टीजेन पूर्णपणे अनुपस्थित असतो.
-
यामुळे त्यांचे शरीर या अ‍ॅन्टीजेनसह कोणतेही रक्त स्वीकारत नाही.
हे वैशिष्ट्य इम्युनोहेमॅटॉलॉजी या शाखेतील अभ्यासासाठी फार महत्त्वाचे आहे.
🌐 या शोधाचे महत्त्व
1. रक्तदान क्षेत्रात नवी आव्हाने
G निगेटिव्ह असलेल्या रुग्णासाठी योग्य रक्त मिळवणे हे अत्यंत कठीण आहे. कारण G निगेटिव्ह रक्तदाता मिळणे जवळजवळ अशक्यप्राय आहे.
2. रक्तगटांची व्याख्या अधिक व्यापक होणार
हा शोध हे सिद्ध करतो की अजूनही रक्तगटांच्या वर्गीकरणात बरीच अनिश्चितता आहे आणि याविषयी पुढील संशोधन गरजेचे आहे.
3. गर्भधारणेसंदर्भात धोके
जर आईकडे anti-G अ‍ॅन्टीबॉडीज असतील आणि बाळाच्या रक्तात G अ‍ॅन्टीजेन असेल, तर गर्भधारणेतील गुंतागुंत वाढू शकते.
👩🔬 भविष्यातील उपाय आणि संशोधन
-
G निगेटिव्ह व्यक्तींसाठी विशेष रक्त बँका तयार कराव्या लागतील.
-
जनुकीय तपासणी आणि अ‍ॅन्टीजेन प्रोफाइलिंग अधिक अचूक करावी लागेल.
-
वैद्यकीय क्षेत्रात इम्युनोअ‍ॅनालिसिस तंत्र अधिक विकसित करणे आवश्यक आहे.
🔚 निष्कर्ष
'G निगेटिव्ह' रक्तगटाचा शोध हा मानवी जैवविज्ञानाच्या क्षेत्रात एक अद्वितीय आणि रोमांचक टप्पा आहे. अजूनही मानवी शरीर किती गुंतागुंतीचे आहे आणि त्याचे विश्लेषण पूर्णपणे झालेले नाही, याचा प्रत्यय या शोधामुळे येतो.
यामुळे भविष्यात रक्तदान व्यवस्थापन, गर्भधारणा काळातील वैद्यकीय नियोजन, आणि रोग प्रतिकारशक्ती यांच्यात नवे संशोधन आणि उपाययोजना उभारल्या जातील, यात शंका नाही.
📌 तुमच्या रक्तगटाबद्दल जाणून घ्या आणि नियमित रक्तदान करा — कारण कधी कोणासाठी तुमचे रक्त अमूल्य ठरू शकते!
Sources:
-
अमेरिकन रेड क्रॉस संशोधन अहवाल
-
International Society of Blood Transfusion (ISBT) डेटा
-
मेडिकल इम्युनोलॉजी संशोधन पत्रिका
आपल्याला हि माहिती उपयुक्त वाटली का? तुमच्या प्रतिक्रिया खाली कमेंटमध्ये नक्की कळवा!
📅 तारीख: २७ जून २०२५
Comments
Post a Comment